වතු කම්කරුවන් සඳහා ආන්ඩුවේ වැටුප් වැඩි කිරීම රැවටිල්ලක්

ඩබ්ලිව්. ඒ .සුනිල් විසිනි.

2026 වසර සඳහා වන අයවැය පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කරමින් ජනාධිපති අනුර කුමාර දිසානායක, වතු කම්කරුවන්ගේ දෛනික වැටුප ලබන වසරේ ජනවාරි මාසයේ දී රුපියල් 1350 සිට රුපියල් 1750 දක්වා වැඩි කරන බව නිවේදනය කලේ ය. ඒ අනුව, ප්‍රාදේශීය වතු සමාගම් (ප්‍රාදේවස) දිනකට රුපියල් 1550 ක් ගෙවිය  යුතු ය. එය 2026 ජනවාරි සිට රුපියල් 200 ක වැටුප් වැඩිවීමකි. ආන්ඩුව  විසින් මසකට වැඩ කරන දින 25 ක් සඳහා රුපියල් 5,000 ක පැමිනීමේ  දිරි දීමනාවක් ලෙස දිනකට රුපියල් 200 ක් ගෙවනු ඇත.

ඒ  සඳහා ආන්ඩුව  රුපියල් මිලියන 5,000 ක් වෙන් කරන බව දිසානායක පැවසීය. “වතු කම්කරුවන්ට ඔවුන්ගේ වැඩවලට අනුව සාධාරන දෛනික වැටුපක් ගෙවිය යුතු බව  අපි විශ්වාස කරමු,” යැයි ඔහු තවදුරටත් පැවසී ය.

දිසානායක පැවසූ ආකාරයට, කම්කරුවන්ට මාසයකට  දින 25ක් වැඩ කිරීමට සිදුවනු ඇත.එහෙත් ඔවුන්ට දින 25 ම වැඩට පැමිනීමට  නොහැකි වුවහොත්,  දීමනාව ගෙවනු ලබනවාද යන්න පැහැදිලි නැත. කලින් පැවති  පැමිනීමේ දිරි දීමනාව ලබාගැනීම සඳහා මාසික වැඩ කරන දිනවල පැමිනීමේ ප්‍රතිශතය සියයට 85ක් විය.

කෙසේ වෙතත්,  වතු සමාගම් රුපියල් 200 ක වැටුප් වැඩිවීමක් ගෙවීමට එකඟ වී නැත.  තමන්ගෙන් අදහස් නො විමසීම ගැන හාම්පුතුන්ගේ සම්මේලනය ආන්ඩුවට චෝදනා කලත්, ඒ සම්බන්ධයෙන් නිල ප්‍රකාශයක් නිකුත් කර නැත. 

එබඳු පඩි වැඩිකිරීමක් සඳහා “වසරකට රුපියල් බිලියන 13 ක අමතර බරක්” දැරීමට සිදුවන බව වැවිලිකරුවන්ගේ සංගමයේ  ප්‍රකාශකයෙකු මාධ්‍යයට පැවසීය.  “දැන් අපි නැවත මුල සිට  ඵලදායීතාව සහ පැමිනීම මත පදනම් වූ සහ සහන කිහිපයක් ඇතුලත් නව යෝජනාවක් ඉදිරිපත් කල  යුතු” බව ඔහු සඳහන් කර ඇත.  

මුල සිට “ඵලදායිතාව” සහ “පැමිනීම” මත පදනම් වූ නව යෝජනාවක් ඉදිරිපත් කල යුතු බවට වැවිලිකරුවන්ගේ සංගමය කර තිබෙන යෝජනාවෙන් අදහස් වන්නේ, පසුගිය වැටුප් වැඩිවීම් වල දී අත්විඳි පරිදි වැඩිවන වැඩ බරත් ඇතුලුව වඩාත් කටුක සේවා කොන්දේසිවලට කම්කරුවන්ට මුහුන දීමට සිදුවන බවයි.

රුපියල් 400 ක වැටුප් වැඩිවීම ගෙවනු ලැබුව ද, ජීවන වියදම්වල තියුනු  වැඩිවීමත් සමඟ – විශේෂයෙන් 2020 දී කොවිඩ් 19 වසංගතය ආරම්භ වීමෙන් සහ 2022 ආර්ථික පසු බෑමෙන් පසු –  පවුලේ  මූලික වියදම්  පියවා ගැනීමට වත් එය ප්‍රමානවත් නොවේ.

2023 ආන්ඩුවේ දත්ත වලට අනුව, දරුවන් දෙදෙනෙකු ඇතුලුව හතර දෙනෙකුගෙන් යුත් පවුලක අවශ්‍යතා සපුරාලීම සඳහා පමනක් මසකට රුපියල් 92,000 ත් 100,000 ත් අතර මුදලක් වුවමනා කරයි. එහෙත් වතු කම්කරුවෙකු,  දිනකට රුපියල්  1,750 බැගින් උපයමින් දින 25 ම වැඩ කලත් ඔහුගේ මාසික ඉපැයීම රුපියල් 43,750 ක් පමනි. සැමියා සහ බිරිඳ දෙදෙනාම රැකියාවෙහි  නිරත වුවද, ඔවුන්ගේ ඒකාබද්ධ මාසික ආදායම රුපියල් 87,500 කි.  එය,  දරිද්‍රතා රේඛාවට පහලින් පවතී.

වතු කම්කරුවන්ගේ වැටුප් වැඩි කිරීම පිලිබඳ අයවැය නිවේදනය රැවටිල්ලක් වන්නේ මේ නිසයි.

පෞද්ගලික සමාගම් විසින් සේවයේ යොදවා ඇති වතු කම්කරුවන්ට ආන්ඩුවේ  අයවැය මගින් ප්‍රතිපාදන සැපයීම නීති විරෝධී බවත්, එය අනෙකුත් පෞද්ගලික අංශවල සේවකයින් ද එවැනි ඉල්ලීම් මතු කිරීමට දිරිමත් කරනු ඇති බවත් පවසමින් විපක්ෂයේ  සමගි ජන බලවේගය, ශ්‍රී ලංකා පොදුජන පෙරමුන  සහ ශ්‍රී ලංකා මුස්ලිම් කොංග්‍රසය ආන්ඩුවේ යෝජනාවට විරෝධය පල කලේ ය.

ජීවන වියදම වැඩිවීම සහ වැටුප් ප්‍රමානවත් නොවීම ගැන විලාප තබමින් මෙම පක්ෂ  බොරුවට  ආන්ඩුව විවේචනය කරති. ඔවුන්ගේ සැබෑ ස්ථාවරය වන්නේ, ඕනෑම වැටුප් වැඩිවීමකට විරුද්ධ වීමයි. ආන්ඩුව  මෙන් ම ඔවුන්ද ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ (අයිඑම්එෆ්) කප්පාදු පිලිවෙතට විරුද්ධ නැත.

මෙම ප්‍රෝඩාකාරී උත්සුකතාව ගැන වතු කම්කරුවන් අතර කෝපයක් ඇති කර තිබේ. නොවැම්බර් 15 සහ 16 යන දිනවල බොගවන්තලාව, මස්කෙලිය සහ තලවකැලේ ඇතුලු  නගර කිහිපයක දී  දහසකට අධික  වතු කම්කරුවෝ  සජිත් ප්‍රේමදාස සහ රනිල් වික්‍රමසිංහගේ පඹයන්ට  ගිනි තබමින් විරෝධතා දැක්වූහ.

ලංකා කම්කරු කොංග්‍රසය (සීඩබ්ලිව්සී) ජාතික කම්කරු සංගමය (එන්යූඩබ්ලිව්), ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී කම්කරු කොංග්‍රසය (ඩීඩබ්ලිව්සී) සහ කඳුරට ජනතා පෙරමුන ( යූ පීඑෆ්) මෙම  ව්‍යාජ වැටුප් වැඩිවීම අනුමත කර ඇත. පාර්ලිමේන්තුව නියෝජනය කරන එම සංවිධාන වල  නායකයෝ  ආන්ඩුවට  ප්‍රශංසා කල  අතර අයවැයට  පක්ෂව ඡන්දය දුන්හ. එහෙත් ආන්ඩුව විසින් යෝජිත සොච්චම්  වැටුප්  වැඩිවීම කම්කරුවන්ගේ ජීවන  තත්වයන් ඉහල නංවන්නේ කෙසේදැයි ඔවුහු පැහැදිලි නොකලහ.

යථාර්ථය වන්නේ, ඔවුන්ට වතු කම්කරුවන්ගේ වැටුප් ඉල්ලීම් සීමා කිරීමේ සහ කම්කරුවන්ට හොරෙන්  සොච්චම් වැටුප් වැඩිවීම්  වලට ඔවුන් යටත් කිරීමේ ඉතිහාසයක්  ඇති බවයි. උදාහරනයක් ලෙස, 2018 දී වතු කම්කරුවෝ, තම දෛනික මූලික වැටුප රුපියල් 500 සිට 1,000 දක්වා සියයට 100 කින් වැඩි කරන ලෙස ඉල්ලා උද්ඝෝෂනය කලහ. 

එහෙත්,  වෘත්තීය සමිති 2019 දෙසැම්බර් මාසයේ දී  වතු කම්කරුවන්ගේ දින නවයක වැඩ වර්ජනය අවසන් කලේ ප්‍රාදේවස  වැටුප් යෝජනාවට එකඟ වීමෙනි. එමඟින් සියයට 40  වැටුප් වැඩිවීමක් ලබා දුන් නමුත්, පැමිනීමේ සහ දිරි දීමනා සඳහා ගෙවන ලද රුපියල් 200 අහෝසි කිරීම නිසා සැබවින් ම  කම්කරුවන්ගේ  වැටුප වැඩි වුයේ රුපියල් 20කින් පමනි.

ඇත්ත වශයෙන්ම, ඔව්හු වතුකරය ඇතුලු රාජ්‍ය ව්‍යවසායන් ප්‍රතිව්‍යුහගත කිරීම සහ  ලක්ෂ සංඛ්‍යාත කම්කරුවන්ගේ රැකියා විනාශ කිරීම ඇතුලු, අයිඑම්එෆ් ප්‍රතිපත්ති ක්‍රියාත්මක කිරීම සඳහා කැපවූ ආන්ඩුවේ  අයවැයට පක්ෂව ඡන්දය දුන්හ.

ප්‍රාදේවස දශකයක පමන කාලයක් තිස්සේ, ඵලදායිතාව මත පදනම් වූ ආදායම් බෙදා ගැනීමේ ක්‍රමයක් ක්‍රියාත්මක  කිරීමට උත්සාහ කරමින් සිටියි.  එහිදී සෑම කම්කරුවෙකුට ම  සහ ඔහුගේ  පවුලට නඩත්තු කිරීම සහ අස්වැන්න නෙලීම සඳහා, ආසන්න වශයෙන් තේ පඳුරු 1,000 ක් හෝ ඊට වැඩි ප්‍රමානයක් පවරනු ලබයි . මෙම ක්‍රමය යටතේ, විශ්‍රාම වැටුප් සහ අනෙකුත් ප්‍රතිලාභ වැනි කම්කරුවන්ගේ මූලික සමාජ අයිතීන්  අහිමි කෙරෙන  අතර, සමාගම් ඔවුන්ගේ වියදම් සහ ලාභ කොටස  අඩු කිරීමෙන් පසු තේ අස්වැන්නෙන් උපයන ආදායමෙන් සුලු පංගුවක් පමනක් ඔවුන්ට ඉතිරි වේ. 

වතු  කම්කරුවෝ රුදුරු සේවා කොන්දේසි යටතේ වැඩ කරති. තේ වතු කම්කරුවන්ට දරා ගත නොහැකි වැඩ බරකට මුහුන දීමට සිදු වී තිබේ. 2021 දී ඔවුන්ගේ දෛනික වැටුප රුපියල් 1000 දක්වා වැඩි වූ විට, තේ වතු කම්කරුවන්ගේ දෛනික වැඩ ඉලක්කය ද කිලෝග්‍රෑම් 2 කින් වැඩි කෙරුනි.  නියමිත දෛනික වැඩ ඉලක්කය සම්පූර්න  කිරීමට අසමත් වුවහොත් වැටුපෙන් අඩක් කැපෙයි.  තෙතමනය සඳහා යැයි කියමින්, කලමනාකාරිත්වය දිනකට තුන් වරක් ඔවුන් නෙලන තේ දලු ප්‍රමානයෙන් කිලෝග්‍රෑම් 3 බැගින් අඩුකරයි.  ඔවුන්ට වෛද්‍ය හෝ වැටුප් සහිත නිවාඩු නැත.

කම්කරුවන් තේ සහ රබර් කර්මාන්තශාලාවල සේවය කරන්නේ, මාරාන්තික සේවා කොදේසි තුලය. එවන් කර්මාන්තශාලා දෙකක වැඩකරමින් සිටි  කම්කරුවන් දෙදෙනෙක්  මෙම මස මුලදී සිදුවූ කාර්මික අනතුරුවලින් මරනයට පත් වූහ.

යටියන්තොට කිරිපෝරුව වතුයායේ රබර් කිරි සැකසුම් කම්හලක යන්ත්‍රයක් පුපුරා යාමෙන් පලමු මරනය සිදුවිය. මස්කෙලිය මාවුස්සාකැලේ තේ කම්හලේදී දෙවන මරනය සිදු වූ අතර, එහිදී කම්කරුවෙකුගේ හිස තේ අඹරන යන්ත්‍රයක සිරවී තිබුනි.

මෙම කටුක සේවා කොන්දේසි පවත්වාගෙන යාම  සඳහා, ප්‍රාදේවස,  පොලීසියේ සහ වෘත්තීය සමිතිවල සහාය ඇතිව කම්කරුවන්ගේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී අයිතිවාසිකම් අනුකම්පා විරහිතව මර්දනය කරති. 2021 මාර්තු මාසයේදී, වතු කලමනාකාරිත්වයේ ප්‍රකෝපකරනයකට ප්‍රතිචාර වශයෙන් විරෝධතා දැක්වූ මස්කෙලියේ ඕල්ටන් වත්තේ  සේවකයින් 38 දෙනෙකු වහාම සේවයෙන් පහ කරන ලදි. ඔවුන්ගෙන් 22කට  වතු කලමනාකරුට සහ සහකාර කලමනාකරුට ශාරීරිකව පහර දීම හා  කලමනාකරුගේ බංගලාවේ දේපලවලට හානි කිරීම සම්බන්ධයෙන් ගොතන ලද චෝදනා එල්ල විය.

ආන්ඩුව විසින් යෝජනා කරනු ලැබ ඇති වැටුප් වැඩිවීම කලොත්,  තමන්ට රුපියල් බිලියන 13 ක අමතර වැය  බරක්  දැරීමට සිදුවන බවත්, පොහොර සහ අනෙකුත් වියදම් කපා හැරීමට සිදුවන බවත් වතු සමාගම් පැමිනිලි කල ද, පසුගිය වසර තුල  ඔවුන්ගේ ලාභ නාටකාකාර ලෙස ඉහල  ගොස් තිබේ. 

දි මෝනිං ටෙලිග්‍රාෆ්  පුවත්පත වාර්තා කර ඇති  ඇති පරිදි, රටේ ප්‍රමුඛ පෙලේ  වැවිලි සමාගම් විසින් කොලඹ කොටස් වෙලඳපොලට ඉදිරිපත් කරන ලද නිල වාර්ෂික විගනන වාර්තාවලට අනුව, 2024-2025 මූල්‍ය වර්ෂය සඳහා පශ්චාත් බදු ලාභය රුපියල්  බිලියන ගනනකි. 

ඒ අනුව එක් එක් වැවිලි සමාගම පසුගිය වසරේ ඉපයූ ශුද්ධ ලාබය රුපියල්: 

අගලවත්ත වැවිලි සමාගම  මිලියන 781.49; ආගරපතන වැවිලි සමාගම මිලියන 801.00; බලංගොඩ වැවිලි සමාගම මිලියන 741.00; සහ බගවන්තලාව වැවිලි සමාගම: මිලියන 1,042.94. 

ලැයිස්තුව තව දිග ය:

ඇල්පිටිය වැවිලි සමාගම මිලියන 1,329.00; හපුගස්තැන්න වැවිලි සමාගම මිලියන 339.51; හැටන් වැවිලි සමාගම මිලියන 718.90; හොරන  වැවිලි සමාගම මිලියන 180.63; කහවත්ත වැවිලි සමාගම මිලියන 948.41; කෑගල්ල වැවිලි සමාගම මිලියන 516.87.

කැලනි වැලි  වැවිලි සමාගම මිලියන 941.79; කොටගල වැවිලි සමාගම මිලියන 377.31; මඩොල්සිම වැවිලි සමාගම මිලියන 244.00; මල්වත්ත  වැවිලි සමාගම මිලියන 532.84; මස්කෙලිය වැවිලි සමාගම මිලියන 958.37; නමුනුකුල වැවිලි සමාගම  මිලියන 1,526.07.

තලවාකැලේ වැවිලි සමාගම මිලියන 1,235.00; උඩුපුස්සැල්ලාව වැවිලි මිලියන 581.00; මහවැලි වැවිලි සමාගම  මිලියන 140.39 සහ  වටවල වැවිලි සමාගම මිලියන1885.00. සමස්ත එකතුව රුපියල් මිලියන 20,321.27 කි

වතු සමාගම්  බිලියන ගනනින් ලාබ උපයන නමුදු  කම්කරුවෝ  දරිද්‍රතාවට, ඉහල විරැකියාවට  සහ පුලුල්ව පැතිරුනු  මන්දපෝෂනයට අඛන්ඩව මුහුන දෙති. ප්‍රමානවත් නිවාස, සෞඛ්‍ය  සහ අධ්‍යාපනය වැනි අත්‍යවශ්‍ය සමාජ පහසුකම් ඔවුන්ට නැත.

ශ්‍රී ලංකා ජන හා සංඛ්‍යාලේඛන දෙපාර්තමේන්තුව විසින් පවත්වන ලද ආර්ථික අර්බුදයේ බලපෑම පිලිබඳ 2023 ගෘහස්ථ සමීක්ෂනයේ දත්තවලින් හෙලි වන්නේ” කොවිඩ් -19 වසංගතය ආරම්භයේ සිට වතුකරයේ ගෘහස්ත වියදම් සියයට 90.3 කින් ඉහල ගොස් ඇති බවයි.

දිසානායක ආන්ඩුවේ වැටුප් යෝජනාවේ සැබෑ අරමුන,  වතු කම්කරුවන්ගේ ජීවන තත්ත්වය ඉහල නැංවීම නොව, ජීවන වියදම ඉහල යාම සහ ජනතා විමුක්ති පෙරමුන  (ජවිපෙ) නායකත්වයෙන් යුත් ජාතික ජන බලවේගය (ජවිපෙ/ජාජබ) ආන්ඩුව  කෙරෙහි වැඩෙන කෝපය විසුරුවා හැරීම සහ ලබන වසරේ මුල දී පැවැත්වීමට නියමිත පලාත්  සභා මැතිවරනයේ දී, පසුගිය පලාත් පාලන මැතිවරනවලදී අහිමි වූ  ඡන්ද නැවත ලබා ගැනීමයි.

2024 පාර්ලිමේන්තු මැතිවරනයේදී, ජේවීපී/ ජාජබ, බහුතරයක් වතු කම්කරුවන් වෙසෙන නුවරඑලිය සහ බදුල්ල දිස්ත්‍රික්කවල ඡන්ද ලබා ගැනීම් සඳහා, වතු කම්කරුවන් අතර සම්ප්‍රදායික ධනපති පක්ෂ කෙරෙහි පවතින  අතෘප්තිය ගසාකෑවේය. කෙසේ වෙතත්, 2025 මැයි පලාත් පාලන මැතිවරනය වන විට, මෙම ප්‍රදේශවල ඔවුන්ගේ සහයෝගය තියුනු ලෙස ඛාදනයවී ඇති අතර, ඡන්ද ප්‍රතිශතය පිලිවෙලින් සියයට 13 කින් සහ සියයට 16 කින් පහත වැටී ඇත.

දිසානායක සිය  මැතිවරන  ව්‍යාපාරයේ දී අයිඑම්එෆ්  කප්පාදු වැඩපිලිවල  නැවත සාකච්ඡා කිරීමට පොරොන්දු වුව ද, ඔහු  බලයට පත් වීමෙන් පසු එම ප්‍රතිපත්ති ක්‍රියාවට දැමීම තීව්‍ර කර ඇත. අයිඑම්එෆ් නියමයන් යටතේ  රාජ්‍ය ආයතන සහ කර්මාන්ත ප්‍රතිව්‍යුහගත කිරීමේ සහ පුද්ගලීකරනයේ කොටසක් ලෙස, ඔහු වතු පෞද්ගලීකරනය කිරීමට කටයුතු කරමින් සිටී. මෙම පියවර රැකියා අහිමිවීම් වලට තුඩු දෙන අතර, වතු කම්කරුවන්ගේ වැඩ කොන්දේසි  සහ සමාජීය තත්වයන් වඩාත් නරක අතට හරවනු ඇත.

අනෙකුත් සියලු වෘත්තීය සමිති මෙන්ම, සීඩබ්ලිව්සී , එන්යූඩබ්ලිව්, යූපීඑෆ්, ඩීඩබ්ලිව්සී  සහ ජවිපෙ විසින් පාලනය කරනු ලබන  සමස්ත ලංකා වතු කම්කරු සංගමය ඇතුලු වතු වෘත්තීය සමිති ද එම ප්‍රතිපත්ති ක්‍රියාත්මක කිරීම සඳහා දිසානායක ආන්ඩුව  සමඟ සමීපව සහයෝගයෙන් කටයුතු කරයි.

වතු කම්කරුවන්ට තම සාධාරන  වැටුප් සහ මූලික සමාජ අයිතීන්  සුරක්ෂිත කර ගැනීම සඳහා  වෘත්තීය සමිති මත විශ්වාසය තැබිය නොහැකිය; ඒ වෙනුවට, ඔවුහු තම අයිතීන් සඳහා  සඳහා සටන් කිරීමට තමන් විසින් ම මූලිකත්වය ගනු ලැබිය  යුතු ය. මෙයට ආන්ඩුව, ප්‍රාදේවස හෝ වෘත්තීය සමිති විසින් ගිවිස ගනු ලබන රැවටිලිකාර වැටුප් ගිවිසුම් ප්‍රතික්ෂේප කිරීම ද ඇතුලත් වේ. ඒ වෙනුවට ජීවන වියදමට ගැලපෙන සාධාරන  මාසික වැටුපක්, වෛද්‍ය නිවාඩු ඇතුලුව වැටුප් සහිත නිවාඩු සහ ප්‍රමානවත් පහසුකම් සහිත නිවාස ඉල්ලා සිටිය යුතු ය.

මෙම අරගලය සංවිධානය කිරීම සඳහා, ධනේශ්වර පක්ෂ හා වෘත්තීය සමිතිවලින් ස්වාධීනව සහ දිසානායක ආන්ඩුවේ  කප්පාදු ප්‍රතිපත්තිවලට විරුද්ධ වන අනෙකුත් කම්කරුවන් සමඟ එක්සත් වී, සෑම වත්තකම ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදීව තෝරා පත්කර ගනු ලබන  කම්කරු ක්‍රියාකාරී කමිටු පිහිටුවා ගැනීම අවශ්‍ය වේ.

එවන් අරගලයක්, වතු, බැංකු සහ ප්‍රධාන ධනේශ්වර සංගත  කම්කරු පාලනය යටතේ ජනසතු කිරීම ඇතුලු සමාජවාදී ප්‍රතිපත්ති ක්‍රියාත්මක කරන, ලොව පුරා කම්කරුවන් සමඟ සහයෝගීතාවෙන් යුත්, කම්කරුවන්ගේ සහ ගොවීන්ගේ ආන්ඩුවක්  සඳහා වන පුලුල් අරගලයක් මත පාදක   විය යුතුය.

ලෝක සමාජවාදී වෙබ් අඩවියෙන් උපුටා ගත්තකි.